“A widow told me, after consulting for her whopping cough that what we are doing is beyond making sure she gets well. But it is making sure that her children still has a mother. These are the types of stories that gets me going.” Junelyn Cervera of Salngan said of her role as a Telehealth Coordinator for the Atipan Project, a digital health program in currently operating 10 underserved vulnerable indigenous and rural low-income communities in the Guimaras and Panay Islands of Western Visayas.
0 Comments
I am a Japanese student studying in Women and Development at the University of the Philippines. I have just participated in Atipan project as a field internship member. When I first heard about this project, I was very interested in the uniqueness of this Atipan project. I was excited to be involved in this activity. On the other hand, I was apprehensive about participating in this project. It was difficult for me to imagine what the local community was like without having actually visited the community myself. I was also worried about how to proceed with the activities and how to connect with the community in an online remote environment.
“Hangga’t maaari, wala kaming pasyenteng mamamatay.” Ito ay mga salitang binitiwan ni Ericka Villasor, isa sa mga health coordinators ng Atipan. Hindi ko aakalaing maririnig ko ito sa isang indibidwal na hindi doktor o eksperto sa medisina. Para sa akin, ito ay mga katagang punong puno ng determinasyon at dedikasyon na maging isang epektibong taga-paghatid ng serbisyong medikal sa mga komunidad na hirap maabot. Araw-araw silang nakikipag-interaksyon sa kanilang mga kasama upang ipakilala ang telehealth at mabigyan ng medikal na atensyon ang nangangailangan.
Walang mayaman, walang mahirap. Walang malakas, o mahina. Walang bata o matanda. Lahat ng tao ay hindi naging ligtas sa banta ng COVID-19. Kaya naman bakas sa bawat indibidwal ang pangamba na baka isa na sa atin ang dapuan nito. Pero liban sa isyung pangkalusugan, naging isyu din ang pinansyal na pangangailangan ng maraming pamilya lalo na’t halos tumigil ang mundo dahil sa pangmalawakang lockdowns na ipinanukala.
Siguro isa ka sa mga maswerteng hindi pinroblema ang pinansyal, pero alam mo ba na maraming Pilipino ang sinubok ng mga panahong iyon? Kabilang na dito ang mga komunidad ng Atipan. Ito ay mga lugar na malalayo at marami sa nasasakupan ay walang maayos na mga dokumento upang makaproseso ng mga permit. Sa tulong ng iba’t ibang indibidwal, eksperto, institusyon, ahensya ng gobyerno, lokal na pamahalaan at higit sa lahat, ng komunidad ng mga Ati, nailunsad ang proyektong Atipan para iparating ang serbisyo ng telehealth. Sa pamamagitan ng teknolohiya, inilapit ng Atipan sa mga Ati at iba pa ang access sa mga doktor, gamot at pasilidad na pangkalusugan. Kinasangkapan din nito ang mga health coordinators na sinanay upang magampanan ang tungkulin sa komunidad. Isang malaking pagsubok para sa karamihan, kung hindi man para sa lahat, ang dala ng COVID 19 virus mula ng ito’y kumalat sa iba’t ibang panig ng mundo. Marso ng taong 2020, idineklara ng World Health Organization ang pagkakaroon ng global pandemic na kumitil sa maraming tao, nagpasara sa maraming negosyo at nagbago ng mga kinagawian ng halos lahat ng sektor ng ma lipunan.
Dito sa Pilipinas, hindi rin natin naiwasan ang pagkalat ng COVID-19 at epekto nito sa kalusugan, kabuhayan, edukasyon at iba pa. Kasabay ng pagtaas ng kaso ng mga nadadapuan ng sakit na ito ay ang pag-usbong din ng iba’t ibang isyu na kailangang harapin ng bawat indibidwal. Nariyan ang kawalan ng trabaho, limitadong paglabas at pakikihalubilo, sakit at takot na baka ikaw na ang sunod na magkaroon ng COVID-19. Subalit sa kabila ng mga ito, nasaksihan natin kung paanong unti unting bumangon ang bansa. At sa pagbangong ito, katuwang ang teknolohiyang tumulong upang makapagpatuloy ang mga operasyon ng negosyo, ng paaralan, at maging ng mga ospital. Subalit, hindi rin lingid sa ating kaalaman na marami ang talagang nahirapan na makabalik sa sirkulasyon dahil sa mga limitasyon na mayroon sila at ang kanilang komunidad na ginagalawan. Isa na dito ang mga Ati. Ang Atipan ay isang proyektong pangkalusugan na inilunsad taong 2022 bilang tugon sa matinding pangangailangan sa komunidad ng mga Ati sa Kabisayaan. Dahil sa pandemyang dulot ng Covid-19, nasubok ang sistemang pangkalusugan ng bansa lalo na sa pag-abot ng mga nasa malalayong lugar. Ayon sa isang panayam kay Dr. Pia Fatima Zamora, ang Telehealth Coordinator at eHealth Physician ng Atipan, ang pakikibahagi sa mga mas nangangailangan ang nagbukas ng kanyang mga mata sa mas malaki pang pangangailangang matugunan ang public health sa bansa. Higit sa lahat, nananatiling pagsubok ang pag-abot sa mga indigenous na grupo sa bansa hindi lamang dahil sa pinagkaiba sa kultura ngunit pati na rin ang geograpikal na lokasyon ng mga ito kung saan bundok at ilog ang kailangang tawirin para makasangguni sa mga doktor o kaya naman at health workers. At mas lalo itong naramdaman at nakita noong nagkaroon ng pandemya.
Isa sa mga naging sagot para sa agwat na ito ay ang paglulunsad ng telehealth. Ang telehealth ay tinutukoy bilang paggamit ng telecommunication at information technology upang maging posible ang pagsanguni sa doktor gamit ang teleconferencing. Nabigay daan ito upang matignan, matukoy, maiwasan at malunasan ang mga karamdaman ng isang indibidwal kahit na malayo ito sa mga doktor at health workers.
Get to know Dr. Mikkaela Daquilanea-Chin and learn about her experience and learnings as a Telehealth Psychiatrist serving marginalized and indigenous communities through the Atipan Project.
|
Archives
November 2023
Categories
|